BAZA WIEDZY

Rodzaje tokarek - cz. II

Tokarki uchwytowe to druga grupa tokarek występująca na rynku. Służą one do obróbki tarcz, krążków, pierścieni, krótkich tulei o max. średnicy toczenia do 630 mm. Chociaż występują w dużej liczbie odmian konstrukcyjnych,  większość z nich sterowana jest numerycznie. Wyróżniamy wśród nich:

• Poziome czołowe – użytkowane od czołowej strony wrzeciona. Najczęściej występują z dwoma suportami krzyżowymi, dzięki czemu można wykonać obróbkę wstępną i ostateczną w jednym zamocowaniu. Układ sterowania zapewnia toczenie powierzchni walcowych, czołowych, stożkowych o dowolnym kącie oraz powierzchni obrotowych utworzonych z odcinków linii prostych.

• Poziome boczne - użytkowane od bocznej strony wrzeciona.

• Pionowe – o pionowej osi wrzeciona. Z suportami krzyżowymi lub wielopozycyjnymi głowicami narzędziowymi. Zapewniają bardzo łatwy dostęp do przedmiotu obrabianego i nadają się do ustawienia w liniach obrabiarkowych.

Kolejną wyróżnioną grupą są tokarki rewolwerowe. Nazwa wywodzi się ze specyficznej konstrukcji zastosowanej głowicy narzędziowej, gdyż narzędzia niezbędne do wykonania określonej operacji są zamocowane w tzw. głowicy rewolwerowej mogącej pomieścić od kilku do kilkunastu narzędzi. Dzięki wyeliminowaniu potrzeby wymiany narzędzi oraz automatyzacji ruchów pomocniczych, tokarki rewolwerowe cechuje duża wydajność oraz dokładność. Idealnie nadają się do zgrubnej oraz dokładnej obróbki detali w produkcji średnio i wielkoseryjnej. W tej grupie wyróżniamy tokarki rewolwerowe:

z głowicą o osi pionowej, do obróbki prętów o średnicy:

                - d≤63 mm  - suwakowe z saniami pośrednimi

                - d≥63 mm - suportowe bez sań pośrednich

                - d≥80 mm  - z suportem krzyżowym

z głowicą o osi poziomej, tzw. bębnowe idealnie nadające się do precyzyjnej obróbki małych i krótkich detali wykonanych z pręta lub zamocowanych w uchwycie. Głowica rewolwerowa posiada wiele otworów narzędziowych (najczęściej 16) rozmieszczonych blisko siebie. Przenikające się wzajemnie otwory służą do przesunięcia przez nie obrabianego pręta w czasie przecinania.

Tokarki tarczowe – służą do obróbki detali o małej wysokości i średnicy powyżej 630mm, takich jak tarcze, koła pasowe, wirnika, koła zamachowe. Ze względu na ugięcie wrzeciona, masa przedmiotów zamocowanych na tarczy nie może być zbyt duża. Pod względem konstrukcyjnym rozróżniamy tokarki tarczowe:

• Z łożem wzdłużnym – wykorzystywanych do obróbki elementów w produkcji jednostkowej lub pracach remontowych. W przypadku wyposażenia je w konik, uzyskują zastosowanie zbliżone do tokarek kłowych, ale o zwiększonym zakresie średnic toczenia.

• Z łożem poprzecznymposiadają one dwa suporty krzyżowe lub jeden krzyżowy a drugi kopiujący. Służą do obróbki krótkich przedmiotów o różnych długościach.

Płytowe – do obróbki przedmiotów o średnicy do 2500 mm i długości do 8 m. W zależności od wymiarów przedmiotu obrabianego przewidziane przestawienie mechaniczne konika i łoża pomocniczego zębatkami. Z dwoma łożami: głównym – do toczenia poprzecznego oraz pomocniczym – do toczenia wzdłużnego. Oba łoża wyposażone w suporty krzyżowe. Jama fundamentowa (przed wrzeciennikiem) z wybraniem płyty przewidziana do obróbki przedmiotów o bardzo dużych średnicach. Napęd posuwów od niezależnych silników.

 

Tokarki karuzelowe służą do obróbki ciężkich detali o dużych średnicach D i stosunkowo niewielkich wysokościach H przy masie do 80-220 t. W porównaniu z tokarkami tarczowymi zamocowanie obrabianego przedmiotu na stole jest łatwiejsze, a maszyna jest wydajniejsza i dokładniejsza dzięki dobremu podparciu tarczy i sztywnej konstrukcji całej obrabiarki.

Tokarki karuzelowe dzieli się na:

• jednostojakowe – posiada stół obrotowy w postaci tarczy z nastawnymi szczękami lub dociskami. Suport górny  mocowany na przesuwnej belce poprzecznej może posuwać się w kierunku poziomym i pionowym, a przy  jego skręceniu narzędzie może mieć ruch ukośny. W obrabiarkach zwykłych z odsuwanym stołem średnica D obrabianych przedmiotów może być większa od średnicy stołu D = 2800 – 12000 mm. Wykonuje się na nich toczenie zgrubne i dokładne (wzdłużne i poprzeczne), roztaczanie, rozwiercanie, toczenie gwintów metrycznych i calowych (za pomocą kół zmianowych), toczenie powierzchni stożkowych przy ustawionej pod kątem obrotnicy suportu górnego albo metodą posuwów skojarzonych za pomocą kół zmianowych oraz toczenie kopiowe przy zastosowaniu kopiarek hydraulicznych lub elektrycznych. Tokarki jednostojakowe dzielimy na:

zwykłe z dwoma suportami krzyżowymi: górnym wyposażonym w 5-kątną głowicę rewolwerową lub imak 4-nożowy i bocznym wyposażonym w imak 4-nożowy o średnicach stołu Ds = 800-1600mm

z odsuwanym stołem o średnicach Ds=1800-6000mm

z przesuwanym stojakiem o średnicach stołu Ds=1800-6000mm

Dwustojakowe – mają zazwyczaj dwa suporty górne i jeden lub dwa suporty boczne. Ze względu na różnorodność prac są bogato wyposażone w przyrządy i przystawki, co umożliwia wykonanie obróbki tokarskiej i innych operacji przy niezmiennym zamocowaniu przedmiotu na stole. Zdolne są do  obróbki przedmiotów o bardzo dużych średnicach. Typowe zabiegi obróbkowe jak dla tokarek jednostojakowych, a ponadto frezowanie, dłutowanie i szlifowanie (przy użyciu specjalnych wrzecienników i przyrządów) z odpowiednim przystosowaniem układu kinematycznego.

 

POWRÓT